مسعود پویا: داستان پرفراز و نشیب تولید و پخش سریال «دل» مثنوی صد من کاغذ است که البته هرگز آشکار و رسانه‌ای نشد. چرا که، برای اهالی رسانه آنقدر جذاب و مهم نبود که آن را پیگیری کنند. «دل» سریالی ضعیف و کشدار بود با انبوهی بازیگر خوب که در بدترین حالت ممکنشان دیده می‌شدند. چیزی شبیه اغلب تولیدات نازل شبکه نمایش خانگی که با  تبلیغات فراوان می‌آیند و می‌روند و کسی برایشان اهمیتی قائل نیست. نه به رقم بالای دستمزدها توجه می‌شود، نه به محتوای سطح پایین آنها.  

منوچهر هادی در سال‌های اخیر با ساخت فیلم‌های پرفروش تجاری که یکی پس از دیگری، در صدر جدول فروش ایستادند به ستاره سینمای عامه‌پسند تبدیل شده و معمولا هر سال برنامه کاری دو ساله‌اش مشخص است. همان طور که پارسال و زمانی که عرضه «دل» شروع شد، او قرارداد یک سریال (ادامه عاشقانه) و یک فیلم سینمایی را هم بسته بود. 

ردپای حوزه هنری در تولید «دل»

اگر حتی یک قسمت از سریال «دل» را دیده باشید متوجه می‌شوید در فرم و محتوا هیچ ربطی به وظایف، شعارها، رسالت‌ها و اهداف این نهاد ندارد. اما سعید خندق آبادی یکی از سرمایه‌گذاران و مجری طرح این سریال مدیر عامل موسسه هنرهای تصویری سوره (پخش ویدیویی حوزه هنری) بود. خندق آبادی که به واسطه نزدیکی با حجت‌الاسلام خاموشی رئیس سابق سازمان تبلیغات اسلامی به حوزه هنری آمده بود، از مدیران جوانی است که در هنرهای تصویری سوره کارهای عجیب و غریبی کرد که گاهی رسانه‌ای می‌شد اما از آنجا که فقط رسانه‌های اصولگرا مثل تسنیم و فارس علیه او موضع‌گیری می‌کردند توجه به ابعاد پرونده کاری او جلب نمی‌شد. خندق آبادی که زمان مدیرعاملی سهیل جهان بیگلری در سازمان سینمایی حوزه هنری و با حمایت او مدیر عامل هنرهای تصویری سوره شد از مدیران مغضوب محمد حمزه زاده مدیر عامل فعلی سازمان سینمایی است. حمزه‌زاده سه سال خندق آبادی را تحمل کرد و بارها به او تذکر داد. یکی از مهمترین وجوه اختلاف آنها بر سر عرضه «هزار پا» بود. فیلمی که  عرضه ویدیویی آن با توجه به جنس شوخی‌ها و روابط شخصیت‌ها از سوی زیر مجموعه حوزه هنری عجیب به نظر می‌رسید. خندق آبادی به دلیل روابطی که با سینماگران داشت خارج از قواعد حوزه هنری کار می‌کرد اما درآمد و رونقی که در هنرهای تصویری سوره به وجود آورده بود مدیران بالادستی را ساکت می‌کرد. در ماجرای «هزارپا» و افشاگری رسانه‌ها حوزه هنری عقب نشینی کرد و به شکلی ظاهری نام دفتری دیگر را به عنوان پخش کننده این فیلم پرفروش معرفی کرد. دفتری که پس از «هزارپا» هیچ فیلم دیگری به شبکه نمایش خانگی عرضه نکرد!

خندق آبادی که سوداهای بزرگ در سر داشت فیلمنامه «دل» را به حوزه هنری آورد تا اولین سریال پرفروش شبکه نمایش خانگی با حمایت مالی سازمان سینمایی حوزه هنری و موسسه هنرهای تصویری کلید بخورد. فیلمنامه چندان مورد علاقه حوزه‌ای‌ها نبود. به خندق آبادی کارت زرد دادند که وارد این پروژه نشود اما منفعت مالی آنقدر بالا بود که خندق آبادی علی رغم مخالفت شدید و مستقیم حمزه‌زاده به عنوان مجری طرح و سرمایه‌گذار به منوچهر هادی و جواد فرحانی پیوست. چند قسمت از توزیع سریال در اواخر پاییز 98 نگذشته بود که رسانه‌های اصولگرا به حوزه هنری بابت مشارکت در تولید چنین سریالی تاختند. «دل» از همان قسمت اول ناامیدکننده بود. بازی‌های ضعیف و نمایش اغراق‌آمیز از تجمل و زرق و برق زندگی طبقه مرفه که از سریال‌های ترکی کپی‌برداری شده بود، باعث شد رسانه‌های جدی و منتقدان مانند دیگر ساخته‌های نازل منوچهر هادی درباره آن سکوت کنند، اما به نظر می‌رسید گروهی از داخل سازمان سینمایی حوزه هنری که در رسانه‌های اصولگرا روابطی دارند به آنها خط می‌دادند تا به خندق آبادی بتازند. مطالب منفی مستقیم مدیرعامل هنرهای تصویری سوره را نشانه می‌رفتند. در حالی که چرا باید یک مدیر درجه دو برای رسانه‌ها واجد ارزش خبری و اهمیت شود؟

پایان راه خندق آبادی در حوزه هنری

اوایل زمستان پارسال محمد حمزه‌زاده که در سال‌های اخیر قدرت مطلق حوزه هنری بوده به خندق‌آبادی گفت باید از موسسه هنرهای تصویری سوره برود. تلاش‌های خندق آبادی برای جلب رضایت مدیر عامل سازمان سینمایی حوزه هنری فایده نداشت، چرا که با آمدن حجت‌الاسلام قمی به سازمان تبلیغات اسلامی، او بزرگترین حامی‌اش را از دست داده بود. حمزه زاده از خندق‌آبادی خواست استعفا بدهد و جایگزینش را که نیرویی جوان و انقلابی (وحید پناهلو) از نزدیکان محسن یزدی قائم مقام شبکه سه سیما و از مدیران سابق سازمان سینمایی حوزه هنری بود، معرفی کرد. 

شهاب حسینی گزینه بازی در نقش آرش

شهاب حسینی گزینه اول منوچهر هادی برای بازی در سریال «دل» بود، اما حسینی به دلایل مختلف از جمله سفر به آمریکا نتوانست در این پروژه مقابل دوربین برود و حامد بهداد با دستمزد چهار میلیارد تومانی بازی در نقش نخست این سریال را پذیرفت. اگرچه حامد بهداد برگ برنده این سریال است، اما حضورش نقطه مثبتی در کارنامه خودش محسوب نمی‌شود و یکی از ضعیف‌ترین بازی‌های او در نقشی بی‌منطق و بدنوشته شده است. ساره بیات کمی بیش از دو میلیارد تومان دستمزد گرفت. بازیگری که با بازی در «جدایی نادر از سیمین» مورد توجه قرار گرفته در سال‌های اخیر  و در سایه موفقیت فیلم «جدایی» اغلب در آثار تجاری و شکست خورده بازی کرده است. سعید راد هم که برای نخستین بار بازی در سریالی برای شبکه نمایش خانگی را تجربه می‌کرد، بیش از یک میلیارد تومان برای بازی در نقشی مکمل دستمزد گرفت. 

«دل»، غلبه سرمایه بر همه چیز

«دل» نمونه‌ای از انبوه تولیدات نازل شبکه نمایش خانگی است که معلوم نیست منبع مالی‌شان کجاست؟ دستمزدها در آنها چطور تعریف می‌شوند و چطور گروهی به عنوان تهیه‌کننده و سرمایه‌گذار به واسطه آنها معرفی و صاحب رزومه می‌شوند. سریال‌هایی که از آزادی نسبی حاکم بر این عرصه استفاده کرده و با نمایش زرق و برقی بی‌ربط به زندگی اکثر مردم جامعه، تجمل‌گرایی را ترویج و تبلیغ می‌کنند و از سویی دیگر باعث تنزل سلیقه مخاطب می‌شوند. شاید این روزها که اغلب مردم پای سریال‌های ترکی و آمریکایی وقت می‌گذارند، صحبت کردن از «دل» و تولیداتی از این جنس جدی گرفتن آنها باشد. اما متاسفانه این قصه ادامه دارد...

منبع: روزنامه همشهری