۱۰ سپتامبر روز جهانی پیشگیری از خودکشی نامگذاری شده است؛ در این راستا انجمن بینالمللی پیشگیری از خودکشی (IASP)، سازمان بهداشت جهانی (WHO) و فدراسیون جهانی بهداشت روان (WFMH) برای میزبانی روز جهانی پیشگیری از خودکشی همکاری میکنند و در سراسر دنیا این ماه (سپتامبر)، ماه آگاهیِ ملی و بینالمللی در رابطه با پیشگیری از خودکشی است.
در حالی که پیشگیری از خودکشی در تمام سال از اهمیت برخوردار است، اما این ماه، زمانِ اختصاصی را برای جمع شدن با شور و اشتیاق جمعی برای صحبت پیرامون یک موضوع دشوار فراهم میکند.
چراکه در این میان همه ساله هزاران نفر در اثر خودکشی جان خود را از دست میدهند و بسیاری دیگر نیز تحت تأثیر مرگ آنها قرار میگیرند لذا نمیتوان از تاثیر پدیده خودکشی چشم پوشید؛ به همین مناسبت خبرگزاری ایسنا با فریبرز درتاج- رئیس انجمن روانشناسی تربیتی ایران به گفتوگو نشسته و در این گفتوگو درباره موضوعاتی همچون تاثیر خودکشی، علت بروز این پدیده در افراد و عوامل دخیل در آن پرداخته است که مشروح آن را در ادامه میخوانید.
در ابتدای این گفتوگو فریبرز درتاج خودکشی را نتیجه همگرایی عوامل ژنتیکی، روانشناختی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سایر عوامل خطرزا عنوان کرد و گفت: افرادی که جان خود را میگیرند، نمایانگر یک گروه ناهمگن با تأثیرات علیتی منحصر به فرد، پیچیده و چند وجهی هستند. چنین ناهمگنی، چالشهایی را برای متخصصان پیشگیری از خودکشی به وجود آورده است.
پیشگیری از خودکشی، چالشی جهانی
وی ادامه داد: این چالشها را میتوان با اتخاذ رویکردی چندسطحی و منسجم، در پیشگیری از خودکشی برطرف کرد. پیشگیری از خودکشی یک چالش جهانی است. همه افراد جامعه در پیشگیری از آن نقش اساسی دارند. هر فردی به عنوان یک عضو جامعه، به عنوان فرزند، به عنوان پدر و مادر، به عنوان یک دوست، به عنوان یک همکار یا به عنوان یک همسایه می تواند تغییر ایجاد کند. هر فردی می تواند آگاهی در مورد این مسئله را افزایش دهد، خود و دیگران را در مورد علل خودکشی و علائم هشدار دهنده برای خودکشی آموزش دهد و در نجات یک زندگی سهیم باشد. همچنین بینش انحصاری و تجربههای بینظیر میلیونها نفری که هر ساله تحت تأثیر رفتار خودکشی قرار میگیرند، میتواند برای آگاهی افراد جامعه و تأثیرگذاری بر حمایت از افرادی که رفتار خودکشی داشتهاند و اطرافیان آسیبدیده، بسیار ارزشمند باشد. درگیر کردن این افراد در تحقیقات، ارزیابیها و مداخلهها باید در برنامههای هر سازمانی که به پیشگیری از خودکشی میپردازد، قرار گیرد.
افکار خودکشی را طبیعی تلقی نکنید
وی با بیان اینکه رفتار خودکشی رفتاری جهانی است که هیچ مرزی نمیشناسد، اظهار کرد: خودکشی، بدون در نظر گرفتن سن، جنس یا پیشینه میتواند افراد همه ملل، فرهنگها، مذاهب و طبقات را تحت تأثیر قرار دهد. خودکشی اغلب نتیجه بهداشت روانِ آسیبدیده و درمان نشده است؛ افکار خودکشی، گرچه معمول است، اما نباید طبیعی تلقی شود و اغلب حاکی از موارد جدی است. اما به طور دقیقتر، ایدهپردازی خودکشی به معنای این است که شخصی بخواهد زندگی خود را تمام کند یا به فکر خودکشی باشد. با این حال، دو نوع ایده خودکشی منفعل و فعال وجود دارد. ایده خودکشی منفعل هنگامی اتفاق میافتد که شخص آرزو میکند مرده باشد یا بمیرد، اما در واقع هیچ برنامهای برای خودکشی ندارد. از سوی دیگر، در ایده خودکشی فعال، نه تنها شخص به فکر خودکشی است، بلکه قصد آن را نیز دارد و به طور مشخص، برنامهای برای انجام آن دارد.
مرگ سالانه یک میلیون نفر در دنیا بر اثر خودکشی
درتاج با اشاره به آمار جهانی نرخ خودکشی تصریح کرد: سازمان بهداشت جهانی تخمین میزند که هر سال تقریباً یک میلیون نفر در اثر خودکشی جان خود را از دست میدهند، که نشان دهنده نرخ مرگ و میر جهانی ۱۶ نفر در هر صد هزار نفر یا یک مرگ در هر ۴۰ ثانیه است و پیشبینی میشد تا سال ۲۰۲۰ این میزان مرگ و میر به یک نفر در هر ۲۰ ثانیه افزایش یابد.
خودکشی یکی از سه عامل اصلی مرگ ۱۵ تا ۴۴ ساله ها
به گفته وی، سازمان بهداشت جهانی همچنین گزارش میدهد که خودکشی تقریباً نیمی از مرگ و میرهای خشونتآمیز در جهان را تشکیل میدهد و میزان خودکشی در سراسر جهان طی نیم قرن اخیر، ۶۰ درصد افزایش یافته است. خودکشی اکنون در بین سه عامل اصلی مرگ و میر در بین افراد ۱۵-۴۴ ساله (زن و مرد) قرار دارد.
رئیس انجمن روانشناسی تربیتی ایران با بیان اینکه آمار جهانی اقدام به خودکشی نیز ۲۰ برابر بیشتر از خودکشیهای تکمیل شده است، گفت: اگرچه میزان خودکشی در بین مردان سالخورده به طور سنتی بالاتر بوده است، اما نرخ خودکشی در بین جوانان به حدی افزایش یافته است که اکنون در یک سوم از تمامِ کشورهای جهان، این گروه بیشتر در معرض این خطر قرار دارند و نرخ خودکشی آنها رو به افزایش است. به طور کلی خودکشیها در سطح جهانی؛ ۵۵ درصد در سنین ۱۵ تا ۴۴ سال و ۴۵ درصد در سن ۴۵ سال و بالاتر اتفاق میافتند.
نظر خود را بگذارید