فروش خودرو در اتحادیه اروپا ۵۰ درصد سقوط کرده است. فروش خودرو در ایالات متحده آمریکا ۳۸ درصد سقوط کرده است. فروش خودرو در چین نیز ۴۸ درصد سقوط کرده است. در کنار این اعداد سرسام‌آور، باید اضافه کرد که فقط ۸ خودروساز برتر غرب در سه ماهه اول امسال ۵۰ میلیارد دلار از نقدینگی خود را از دست داده‌اند.
ویروس کرونا، ترسناک‌ترین وضعیت را در بین صنایع مختلف، برای صنعت خودروسازی رقم زده است. اکنون کارخانه‌ها در سراسر جهان به جز چین و کره‌جنوبی تعطیل هستند. میزان تولید و فروش خودرو افت بی‌سابقه‌ای از زمان بحران مالی جهانی داشته است. با صفر شدن تولید و فروش، بحران نقدینگی و از دست رفتن سرمایه نیز به تدریج خود را نشان می‌دهد؛ اگر خودروسازان نتوانند با کمک‌های دولتی سرمایه و نقدینگی لازم خود را تامین کنند، ویروس کرونا آن‌ها را به سرنوشتی تلخ می‌کشاند. سرنوشتی که نشریه اکونومیست به صراحت درباره آن می‌نویسد: «ممکن است که تا پایان سال، هیچ پولی برای خودروسازان باقی نماند.»
ایرنا در گزارشی جامع به بررسی وضعیت صنعت خودروسازی در جهان پرداخته است؛ ۱۴ میلیون نفر در اروپا و ۱۸ میلیون نفر در آمریکا به طور مستقیم و غیر مستقیم در این صنعت شاغل هستند. حالا آمریکایی‌ها شدیدترین افت در فروش را تجربه می‌کنند و اروپایی‌ها نیز نگران باختن بازار به رقبای آسیایی‌شان هستند.
۱- خودروسازان آمریکایی؛ سقوط ۷.۱ درصدی فروش جنرال‌موتور
خودروسازان آمریکایی روزهای سختی را می‌گذرانند. تمام کارخانه‌های خودروسازی تعطیل هستند و برای بازگشایی، مشغول مذاکره با اتحادیه کارگران هستند. خودروسازی «تسلا» به کارگران خود با کاهش حقوق، مرخصی داده است. این کارخانه تا پایان سال ۲۰۱۹، ۴۸ هزار کارگر داشت. دیگر خودروسازان نیز در همین وضعیت هستند.
بر اساس گزارش بیزینس‌اینسایدر، آخرین باری که صنعت خودروی آمریکا چنین وضعیتی را تجربه کرد، در زمان جنگ جهانی دوم بود.
تولید صنعتی در آمریکا در چند دهه اخیر بسیار کاهش یافته و این کشور به سمت تولید خدمات پیش رفته است. اما از آن‌جایی که ایالات متحده آمریکا با جمعیت ۳۳۰ میلیون نفری، بازار بزرگی برای خودرو به حساب می‌آید، هنوز کارخانه‌های خودروسازی زیادی در این کشور فعال هستند. نزدیک به ۱۸ میلیون نفر در ایالات متحده آمریکا، در صنعت خودروسازی کار می‌کنند.
حالا این کارخانه‌ها در معرض آسیب جدی قرار گرفته‌اند. بر اساس گزارش «سی‌ان‌بی‌سی»، میزان فروش خودرو در سه ماهه اول سال ۲۰۲۰ در آمریکا کاهش جدی داشته است. میزان فروش «جنرال‌موتور» ۷.۱ درصد و فروش «فیات» نیز ۱۰.۴ درصد افت کرده است. اما شدیدترین کاهش فروش را کارخانه «نیسان‌موتور» در آمریکا تجربه کرده است؛ فروش محصولات این کارخانه در سه ماهه اول امسال، نزدیک به ۳۰ درصد سقوط کرده است.
البته کاهش میزان فروش، تنها مربوط به خودروسازان آمریکایی نیست و خودروسازان تمام دنیا چنین وضعیتی دارند. میزان فروش «هیوندایی‌موتور» در سه ماهه اول ۲۰۲۰، ۱۱ درصد افت کرده است. تنها در ماه مارس، محصولات این خودروساز آسیایی سقوط ۴۲.۶ درصدی را در فروش از سرگذرانده‌اند. فروش «هوندا موتور» نیز ۱۹.۲ درصد در سه ماهه اول سال و ۴۸ درصد در ماه مارس سقوط کرده است. «فولکس‌واگن» نیز ۱۲.۶ درصد در ماه مارس، کمتر خودرو فروخته است. هچنین بر اساس گزارش سی‌ان‌بی‌سی، «پورشه» و «مزدا» نیز در ماه مارس امسال به ترتیب ۲۰.۲ و ۳۷.۲ درصد کمتر از سال گذشته فروش داشته‌اند.
فولکس‌واگن، تویوتا و فیات تمام کارخانه‌هایشان را در آمریکا از اوایل ماه می با شیوع ویروس کرونا بسته بودند. این غول‌های خودروسازی، حالا برای بازگشایی کارخانه‌ها برنامه‌ریزی کرده‌اند. اما بر اساس گزارش سی‌ان‌ان‌بیزینس، اتحادیه کارگران خودرو معتقد است که از سرگیری تولید، هنوز زود است.
این اتحادیه در بیانیه‌ای که به تازگی منتشر شده، اعلام کرد: «در این نقطه از زمان، به باور اتحادیه داده‌های علمی نشان می‌دهد که بازگشت اعضای اتحادیه به کار ایمن نیست. ما هنوز آزمایش کافی انجام نداده‌ایم تا میزان خطری را که اعضا واقعا با آن روبرو هستند، درک کنیم.»
این در حالی است که به گفته سخنگوی کارخانه فیات، تولید این خودروساز از چهارم ماه می از سر گرفته می‌شود. کارخانه‌های تویوتا، فولکس‌واگن و هیوندایی نیز همین برنامه را دارند. البته آن‌ها اعلام کرده‌اند که پروتکل‌های مختلف بهداشتی را برای تامین ایمنی کارگران در برابر ویروس کرونا، اجرا می‌کنند. فولکس‌واگن و هیوندایی نیز اعلام کرده‌اند که دمای بدن کارگران را در هنگام ورود به کارخانه کنترل خواهند کرد. فولکس‌واگن علاوه بر این، تضمین داده است که تجهیزات حفاظتی مانند ماسک و دستکش برای کارگران فراهم کند.
اتحادیه کارگران خودرو هنوز در حال مذاکره با چند کارخانه خودروسازی برای رسیدن به تفاهم بهترین راه حفاظت از کارگران است.
اما در این شرایط، خودروسازان در این شرایط، تولید دستگاه‌های تنفسی یا ونتیلاتور را در دستور کار خود قرار داده‌اند. بر اساس گزارش «فرانس۲۴»، کارخانه‌های آمریکایی جنرال‌موتور و فورد، و کارخانه‌های فرانسوی پژو و رنو خط تولیدهایی برای ونتیلاتور ایجاد کردند. چرا که با کمبود دستگاه تنفسی، پزشکان مجبور شده بودند که بین مرگ و زندگی بیمارها تصمیم‌گیری کنند و دستگاه را به کسانی که سن کمتر یا وضعیت سلامت مطمئن‌تری دارند، اختصاص دهند.
در این شرایط بعضی از دولت‌ها مانند آمریکا، کارخانه‌های خودروسازی را مجبور به تولید ونتیلاتور کردند. فرانس۲۴ می‌نویسد: «تغییر کاربری کارخانه‌ها برای تولید اورژانسی، ذهن‌ها را به مقایسه با دوران جنگ جهانی دوم کشاند؛ زمانی که خودروسازان مجبور به ساخت تانک و هواپیماهای جنگی بودند.»
بعضی از کارشناسان می‌گویند که ساخت دستگاه حیاتی تنفسی، تکنیک‌ها و روند متفاوتی با آنچه که معمولا در کارخانه‌های خودروسازی اتفاق می‌افتد، دارد. با این حال «دونالد ترامپ» و «امانوئل ماکرون» روسای جمهوری بوده‌اند که کارخانه‌های خودروسازی را موظف به تولید این دستگاه کرده‌اند. در فرانسه، کنسرسیومی از شرکت‌های صنعتی از جمله پژو برای تولید ۱۰ هزار دستگاه ونتیلاتور تا دهم ماه می، ایجاد شده است.
اجبار خودروسازان به تولید ونتیلاتور حالا به جایی رسیده است که نیویورک‌تایمز از آن با کنایه «یک شکست در سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی» یاد می‌کند.
بر اساس گزارش «آسیا ریویو»، «تویوتا» و «مزدا» قرار بود که سایت تولید خودروی مشترک به ارزش ۱.۶ میلیارد دلار در آمریکا راه‌اندازی کنند. اما با همه‌گیری کووید-۱۹ این برنامه آن‌ها به تاخیر افتاد. حالا این شرکت‌ها اعلام کرده‌اند که با تاخیر چند ماهه، تولید این سایت را از اواسط سال ۲۰۲۱ آغاز خواهند کرد. پایگاه خبری آسیا ریویو می‌نویسد: «تاخیر در راه‌اندازی این خط تولید جدید، دو شرکت تویوتا و مزدا را در موقعیت ضعیفی قرار می‌دهد که بعد از آن، به سادگی نمی‌توانند به بازار فروش شمال آمریکا بازگردند.»
در هندوستان نیز، «سوزوکی موتور» در حال راه‌اندازی سومین مرکز تولید خود در غرب گجرات بود. اما همه‌گیری ویروس کرونا، برنامه آن‌ها را نیز به تاخیر انداخت. حالا حتی اگر همه‌گیری کووید-۱۹ نیز پشت سر گذاشته شود، باز همن معلوم نیست که تقاضا برای خودرو بهبود یابد یا نه.
در چین نیز «نیسان موتور» به دنبال راه‌اندازی خط تولید جدید خودروهای الکترونیکی در ووهان بود. اما با شیوع ویروس کرونا از همین شهر، برنامه نیسان نیز به تاخیر افتاد و لغو شد.
بر اساس برآورد شرکت تحقیقاتی «گزارش‌های خودرویی LMC» سال گذشته ظرفیت تولید جهانی ۱۴۲.۲۳ میلیون وسیله نقلیه بوده است. این رقم نسبت به یک دهه پیش، به دلیل سرمایه‌گذاری خودروسازان در کشورهای در حال توسعه ۵۰ درصد افزایش یافته است. اما با این وجود، تقاضا به اندازه میزان تولید رشد نکرده است. در ۱۰ سال گذشته، تقاضا برای خودرو ۴۰ درصد افزایش یافته و به ۸۹ میلیون و ۷۱۰ هزار دستگاه در سال رسیده است. در سال گذشته میزان بهره‌وری کارخانه‌های خودروسازی، ۶۳ درصد بوده است که پایین‌ترین میزان از سال ۲۰۰۱ است. این در حالی است که نرخ بهره‌وری ۷۰ درصدی برای سودآوری کارخانه‌های خودروسازی ضروری است. البته تمام این ارقام، روایتی از وضعیت پیش از گرفتاری جهان با ویروس کروناست.
نظر خود را بگذارید